Xuất bản thông tin

null Miếu thờ Bà Chúa Xứ ở Khu di tích Gò Tháp

Chi tiết bài viết Tin tức

Miếu thờ Bà Chúa Xứ ở Khu di tích Gò Tháp

Thờ Bà Chúa Xứ là tín ngưỡng dân gian của người Việt đã có từ lâu đời, là một biểu hiện cụ thể của tín ngưỡng thờ Mẫu nói chung. Bà Chúa Xứ là hiện sinh của vị Mẫu thần, biểu hiện to lớn về khát vọng tìm kiếm sự che chở, bảo bọc cho cuộc sống bình yên của người dân địa phương. Từ ý nghĩa đó, tại Khu di tích Gò Tháp, Miếu thờ Bà Chúa Xứ được người dân xây dựng từ những ngày đầu khai hoang lập ấp.

Miếu thờ Bà Chúa Xứ ở Gò Tháp

Ban đầu ngôi Miếu được xây dựng bằng tre, lá nằm trên nền gò đất có di tích kiến trúc thuộc nền văn hóa Óc Eo. Để bảo tồn di tích khảo cổ, năm 1995, ngôi Miếu được di dời và xây dựng lại bằng bê tông cốt thép với diện tích khoảng 240m2 (hiện tại là ngôi tiền điện) để làm nơi thờ phụng. Năm 2014, thực hiện dự án Bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích lịch sử và khảo cổ Gò Tháp, Miếu thờ Bà Chúa Xứ Gò Tháp được tu bổ, tôn tạo xây dựng thêm phần chánh điện, tả vu, hữu vu, cổng và hệ thống cây xanh, bồn hoa nhằm nâng cấp và mở rộng ngôi miếu đáp ứng nhu cầu cúng viếng, tham quan của người dân và du khách thập phương, nhất là trong các kỳ lễ hội.

Năm 2020, Công ty cổ phần xe khách Phương Trang - FUTA BUSLINES đã tài trợ kinh phí để thực hiện tu bổ Miếu Bà Chúa Xứ để đưa vào sử dụng. Đây là công trình văn hóa tâm linh, tín ngưỡng quan trọng tại Khu di tích Gò Tháp góp phần phát triển du lịch, đặc biệt là du lịch tâm linh trong thời gian tới.

Quang cảnh “Lễ Chánh tế Bà chúa Xứ Gò Tháp”

Hàng năm, Ban hội hương Gò Tháp lấy ngày rằm tháng 3 âm lịch làm ngày Vía Bà Chúa Xứ. Dần dần, ngày Vía Bà Chúa Xứ ở Khu di tích Gò Tháp trở thành ngày lễ hội truyền thống quan trọng của địa phương. Mỗi kỳ lễ hội có hàng trăm ngàn lượt khách đến tham quan, cúng viếng. Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ ở Gò Tháp có phần nghi thức cúng lễ tương tự các Lễ Vía Bà Chúa Xứ ở Nam bộ. Ngoài phần lễ chính cúng Bà Chúa Xứ vào đêm ngày 15, rạng sáng ngày 16 tháng 3 âm lịch, Ban Hội Hương Gò Tháp còn cử hành một số lễ khác như: Lễ tắm Bà, Lễ cầu an cúng Thần nông, Lễ thỉnh sanh. Mỗi lễ cúng đều có nội dung và nghi thức hành lễ khác nhau, nhưng chung nhất là đều có bài văn tế do người Chánh tế đọc. Kèm theo là các nghi thức lễ phụ khác như: học trò lễ dâng trà, dâng rượu, dâng hương và dàn nhạc lễ. Phần hội của lễ hội Vía Bà Chúa Xứ cũng đậm nét văn hóa dân gian với những tiết mục múa hát, trò chơi dân gian, các hoạt động văn hóa – nghệ thuật, ẩm thực, đờn ca tài tử, múa bóng rỗi, trưng bày triển lãm về di sản văn hóa, thiên nhiên, con người Đồng Tháp,… Với những hoạt động phong phú của phần hội đã làm cho con người dường như quên đi những vất vả, bon chen của cuộc sống đời thường để tìm đến với nhau bằng sự đồng cảm, hướng về cái thiện trong cuộc sống.

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ  Gò Tháp vừa đáp ứng nhu cầu tâm linh, tín ngưỡng đồng thời cũng là dịp để người dân vui chơi, giải trí sau thời gian lao động mệt nhọc. Đi giữa không khí lễ hội, một cảm nhận rất rõ rệt khi đến với Gò Tháp như đang bước vào một hoạt động văn hóa tổng hợp, đan xen và hòa lẫn vào nhau: giữa vật chất và tinh thần, giữa tín ngưỡng và văn hóa, giữa cái thiêng liêng của tâm linh và cái gì đó rất đời thường, giữa cổ xưa và đương đại. Nó không chỉ dừng lại ở nét văn hóa tâm linh mà còn mà là dịp để du khách có thể tận mắt chứng kiến các di tích lịch sử, khảo cổ ở Khu di tích Gò Tháp, để những giá trị độc đáo của di sản văn hóa được lan tỏa đến rộng hơn, xa hơn, góp phần bảo tồn và phát huy di sản văn hóa của địa phương. Hiện tại, Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ cùng với Lễ giỗ hai vị anh hùng dân tộc Thiên hộ Võ Duy Dương và Đốc binh Nguyễn Tấn Kiều ở khu di tích Gò Tháp đang được lập hồ sơ đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Miếu thờ Bà Chúa Xứ cùng với Đền thờ Thiên hộ Võ Duy Dương, Đền thờ Đốc binh Nguyễn Tấn Kiều, Chùa Tháp Linh và Thiền viện Trúc lâm Tháp Mười sẽ tạo diện mạo mới cho Khu di tích quốc gia đặc biệt Gò Tháp - cùng với những giá trị văn hóa, khảo cổ, lịch sử sẽ tạo sức bật mạnh mẽ để thúc đẩy du lịch tâm linh phát triển theo định hướng của Tỉnh “Vương quốc sen, văn hóa tâm linh và thiền học” trong thời gian tới.

Phùng Quốc Danh